Alles over als iemand sterft

Als iemand in je omgeving sterft of gaat sterven, gebeurt er van alles. In deze special rondom het sterven wordt beschreven hoe je iemand kunt ondersteunen die sterft, hoe je iemand kunt afleggen en wat je vervolgens na het overlijden allemaal moet doen.

Sterven is een eenzaam proces, maar je kunt wel een stukje meelopen

Sterven doet de mens alleen. Net als geboren worden. Maar sterven gebeurt niet van het ene op het andere moment. Daar gaan soms weken of maanden aan vooraf. Hoe kun je dan iemand helpen dat laatste pad te gaan? Voor iedereen is dat verschillend, maar er zijn veel vingerwijzingen te geven. Lees hier wat je kunt doen om iemand te ondersteunen die op weg is naar de dood. Ook is er aandacht voor je eigen gevoelens. Want hoe ga jij om met het feit dat iemand die je dierbaar is gaat sterven?

Verg niet te veel van degene die gaat sterven

In de laatste weken van iemands leven gebeurt er veel. Vaak doen de omstanders echter veel te veel en veel te vaak een beroep op degene die gaat sterven. Ook denken mensen vaak dat zij nog grote wensen hebben die in vervulling moeten gaan. Vaak zijn mensen echter zo ziek dat ze het liefst met rust gelaten willen worden. De laatste weken van een terminale patiënt zien er vaak niet zo florissant uit als menigeen ons wil laten doen geloven. Veel van hen liggen alleen in bed. Grote reizen maken of uitgaan is er dan ook niet meer bij. Overigens geldt dat niet voor iedereen.

Als je de dood een handje wilt helpen: welke mogelijkheden heb je dan?

Sterven is soms een uitweg. Toch is euthanasie niet zo gemakkelijk als het klinkt. En het is al helemaal niet zo dat doktoren in de rij staan om dat laatste finale prikje meteen maar te geven. Met sedatie kan echter ook veel leed voorkomen worden. Sedatie duurt echter wel langer en de persoon in kwestie krijgt geen eten en drinken meer. Het is voor de omstanders soms heel naar om dat aan te zien. Wat sedatie precies is en waarin het verschilt van euthanasie wordt in deze special ook uitgelegd.

De dood is een feit, wat moet je daarna doen?

Is iemand overleden dan is het belangrijk dat op een goede manier de gestorvene verzorgd wordt. Dit wordt ook wel afleggen genoemd. Vanzelfsprekend zijn er professionals die dat doen, maar intimi kunnen het ook zo doen. Het is eigenlijk niets meer of minder dan iemand wassen, aankleden en verzorgen. Maar dan na het overlijden. Maar er moet veel meer geregeld worden. De begrafenis of crematie, het schrijven van de rouwkaarten, het regelen van verzekeringen en andere zaken. En ook moet een arts worden ingeroepen. Die moet namelijk de dood bevestigen en een verklaring tekenen. Bovendien komen na het overlijden ook vaak je eigen emoties aan de oppervlakte. Wisselen lachen en huilen elkaar af? Dat is heel normaal. Kun je alleen maar huilen? Ook goed. Kun je helemaal niet huilen? Ook dat is heel goed mogelijk. Zoveel mensen, zoveel rouwbeleving. Soms ben je na het overlijden van iemand een paar maanden daarna nog steeds zo verdrietig dat je denkt dat je niet verder kunt. Of je vergeet alles. Ook dat is een element van rouw dat veel mensen niet kennen, maar dat er wel kan zijn.

Teksten condoleancekaart

Iemand in je omgeving is overleden en je moet een mooie tekst schrijven voor een condoleancekaart of rouwkaart. In deze special vind je heel veel teksten die je kunt overnemen zodat de ander wat aan je boodschap heeft en jij kunt aangeven dat je meeleeft.

Je beste vriendin overlijdt, waar moet je heen met je verdriet?

Het verliezen van elke dierbare is vreselijk. Maar wat gebeurt er met je als je beste vriendin sterft? Veel kan ik je zeggen. De motor in je leven valt weg. Je bent verdrietig voor haar. Je hebt haar zien lijden en je hebt haar misschien zien gaan. En dan moet jij verder. Met je herinneringen. Met de wetenschap dat ze bijvoorbeeld veel te jong is overleden. Hoe deal je daarmee?